Baksels, bier en Botswana Day

Hallo,

Nieuwe week, nieuwe blog.

Waar de afgelopen week matig begon (bouwvakkers die te vroeg (!) komen en om half 7 op je raam kloppen is een nare wekker kan ik je vertellen) eindigde deze best heel leuk en heb ik, dankzij de onafhankelijkheid van Botswana, morgen een extra dag weekend! Feest.

Op het project was het door de feestdag nogal chaotisch. Er waren veel mensen dus veel geluid (er is 1 geluidsniveau dat je zowel gebruikt als je iemand aan de overkant van de straat staat al wanneer je naast iemand staat). We hebben de toets Business Management besproken met de studenten en een herkansing afgesproken. Een groep boze mensen is altijd eng, gelukkig zijn Botswanen van het kortdurende explosieve soort waardoor ze braaf hun oefeningen kwamen halen later in de week. Ook was er een tree planting dag waar de gemeenschap bomen kregen om te planten om zo de lucht schoner te maken. Hierbij kwamen de minister van Volksgezondheid langs (bleek “gewoon” een lokale afgevaardigde), die mij vooral verbaasde door de lengte waarover hij over bomen kon praten (3 kwartier speechen is hier blijkbaar normaal). Gelukkig heb ik de taak van fotograaf op me genomen, waardoor er minder mensen je random ten huwelijk gaan vragen (de teller staan op ongeveer 5 inmiddels) en je iets zinnings te doen hebt in plaats van zitten terwijl mensen in Setswana praten. Qua andere projecten is het nogal rustig. Gelukkig heb ik ontdekt dat ik toch wel patience op mijn computer heb en is er volgende week weer internet (deze keer lijkt het er echt op!).

We vermaken ons ook prima met de mensen daar. Even iets vragen resulteert soms in 1.5 uur kletsen op kantoor en onze koppelpogingen tussen 2 vrijwilligers wordt met veel gelach ontvangen (gaat alleen niet werken denk ik helaas). Ook is de project leader over 3 weken uitgerekend en rent overal rond. Gevolg is dat ze de helft van de tijd ziekjes is en roept dat ze vast het kind gaat baren op het werk. Dit is ook in mijn hoofd een iets te realistisch scenario dus ik heb al gezegd dat de mensen die wel kinderen hebben dan mogen bijspringen (vroedvrouwskills hoef ik nog even niet te leren hier geloof ik).

Je begint ook steeds meer het verschil te merken tussen Botswanen die in het buitenland gewoond hebben en degene die nog nooit weg zijn geweest. Zo vertelde de projectleader (die onder andere in Zimbabwe woonde) dat Botswanen vinden dat ze heel arm en zielig zijn maar zodra ze gaan reizen ze dan gaan begrijpen dat ze het eigenlijk heel goed hebben. Ook de dochter van onze host, die we tijdens independence Day hebben ontmoet, stelde ineens hele andere vragen en begreep ons erg gemakkelijk. Ze vertelde vaak over haar leven in Engeland en het Caribisch gebied. Heel chill om met deze mensen even niet zo je best te hoeven doen soms.

Ook blijkt het perspectief op de overheid van onze host nogal gekleurd. Rondom Indepence Day werd er verteld door een field officers dat er veel mensen eigenlijk heel ontevreden zijn over de politiek. Botswana is een rijk land door de mijnen en het toerisme, maar desondanks zijn er heel veel, vooral jonge, werkloze mensen, ook degenen die hoog opgeleid zijn. Waar al het geld van Botswana blijft is dan ook de vraag. Toen ik vertelde dat ik ook in Europa veel jongeren werkloos zijn, was ze teleurgesteld. Ik zei wel dat de vergrijzing, waar Botswana dan weer helemaal geen last van heeft, misschien hoopvol was voor haar. Dezelfde partij regeert al sinds de onafhankelijkheid en men vind het tijd voor verandering. De oppositiepartijen waren bezig om te fuseren om zo een front te vormen tegen deze partij, maar dit eindigde in een enorme vechtpartij tussen 1000 man een tijdje terug. Zo klonk althans de uitleg van onze host toen we onder het eten naar de radio moesten luisteren omdat het daar over ging. Door deze ambiance (help, ik gebruik fancy woorden) werd het wel spannender dan het in werkelijkheid was denk ik.

Verder ben ik deze week, schrik niet, naar de kroeg geweest. Onze grote vriendelijke reus (aka de mannelijke projectleader) was al een week aan het hinten over wanneer we nou eens gingen “proeven” (het was erg mysterieus allemaal), en na 1.5 week steeds uitgesteld te hebben omdat hij ineens nog afspraken had, is het woensdag toch gelukt. Nadat we hem onze host hebben laten bellen (“Ja, uhm ze zijn later want ik neem ze mee naar een afspraak”) zijn we met de taxi naar het centrum gegaan (je moet werk en privé gescheiden houden dus bier drinken in de buurt bij ons kan niet voor hem) naar een kroeg. Alle kroegen hebben hier blijkbaar tralies, zodat dronken mensen het barpersoneel of de kassa niet kunnen aanraken. Het was behoorlijk leeg (niet zo gek want het was de kroeg van de mijn die nu dicht is) dus erg knus was het niet. Voordeel is wel dat we amper aangestaard zijn en we daardoor heel fijn konden kletsen met onze vriend. Het bier was goedkoop (een euro voor een halve liter) maar gelukkig niet zo sterk, want ik merk dat het ik het niet meer gewend ben. Het was heel fijn om even het gevoel te hebben een twintiger te zijn in plaats van oud, saai en burgerlijk. Het feest duurde echter niet lang, want er moest gewoon gekookt en gegeten worden, dus even over 7 uur waren we weer braaf pasta aan het koken.

Donderdag hebben we appelflappen gebakken op het project. Daar is namelijk een werkende oven en men vroeg al tijden om iets te maken uit onze landen. Men vond het heel lekker, al vonden ze het wel veel te weinig voor lunch (wij hebben echt vaak uitgelegd dat dit geen lunch is). Ook onze host was ’s avonds erg enthousiast en is ineens erg gemotiveerd om de oven te laten repareren. Victory!

Vrijdag zouden we maar een halve dag op project zijn, tot ongeveer half 1 (dit werd ons prettig op tijd op donderdag verteld). Natuurlijk moest er nog even een gezamelijke meeting gedaan worden om half 12, waar iedereen moest vertellen waar hij of zij mee bezig was en welke uitdagingen hierbij waren. Nu trek ik inefficiente meetingen in Nederland al heel slecht, maar dit was echt een nieuw leven. Mensen (vooral mannen) lieten elkaar totaal niet uitpraten en we gingen met ze allen (20 man) nadenken over waar de printen het beste gezet kon worden. Dit alles ging in Setswana, waardoor we ook niet echt konden meedenken. Ook werden wij als enige niet gevraagd om te vertellen waar we mee bezig waren. Dit en het feit dat het inmiddels half 2 was en ik geen lunch had gehad, maakte dat ik een klein beetje uit mijn slof schoot tegen de eerste beste Botswaan, in dit geval de project leader. Ze was een beetje uit het veld geslagen en begon al met zeggen dat ze me miste toen ik nog naast haar stond (het excuus dat ik weg moest tijdens de wekelijkse rapporten om beltegoed te kopen vonden ze prima blijkbaar). Na eten, het kopen van een puzzelboekje en meer beltegoed was ik weer blij en vond Karlien me ook weer gezellig.

Op zaterdag was het dan tijd voor het grote feest, Independence day. Botswana werd 50+1 (waarom niemand 51 zegt is me een raadsel?) dus tijd om even nationalistisch te zijn. Wij vierden dit in Serowe, de oudste stad van Botswana (Voor mensen die de film “A united Kingdom” hebben gezien, bij die boom waar ze de hele tijd praten ja. Voor de mensen die de film niet hebben gezien, kijken!). Dit betekende 2.5 uur reizen in een mini busje. Omdat alles hier altijd vroeg is, betekende dat om 04.50 opstaan (wat verbazend makkelijk ging dankzij mijn fantastische ritme). In Serowe bezochten we de ghotla (de centrale ontmoetingsplek) waar we uiteraard te vroeg waren. Omdat onze host een counsillor was werden we opnieuw als VIP’s behandeld, waardoor we in het zicht mochten zitten en eten en drinken kregen. In een 2.5 uur durende ceremonie kregen we warme mais, chips, nootjes & rozijnen, flesjes water en een sinaasappel. De snacks die wij dus, ondanks de feestdag drukte, de dag ervoor hadden gekocht heb ik allemaal weer meegesleept naar huis en we kwamen terug met meer eten dan dat we vertrokken.

Verder waren er nog 2 andere blanken en 2 aziaten, dus we werden bijzonder weinig aangestaard, wat heel chill was. De ceremonie was eigenlijk heel leuk met weinig speeches (en vaak ook in het Engels), gezamenlijk het volkslied zingen (meerstemmig en loepzuiver en een gezellig deuntje, eat your heart out Wilhelmus), gitaarmuziek en veel koren. Het varieerde van een jong en professioneel koor, tot een middelbaar en matig koor tot een koor van de oudste kerk van Botswana met stokoude dametjes. Die laatste viel in de categorie basisschool bonte avond stukjes, het niet om aan te horen, maar de schattigheid overwint toch.

Na een enorme lunch (normale porties vinden ze moeilijk hier) en gezellig geklets met de dochter van de host en haar man was het tijd om de rest van de geboortestad van mijn host te ontdekken. Dit betekende vooral dat we heel veel huizen van huidige en voormalige presidenten hebben gezien. Mijn host was zo ontzettend trots (hij heeft ons ook voorgesteld aan allemaal ooms en achterfamilie van de president) dat we ineens super geïnteresseerd waren in waar deze mensen allemaal woonden. Met een taxi bekeken we alles en de host was duidelijk in zijn element (en wij hebben ons goed gedragen als de foto makende toeristen). De terugweg zat de bus propvol (wij konden gelukkig nog zitten) waardoor we kleine kinderen hebben geëntertaind. Vooral Karlien was geliefd dus na 5 minuten besloot de moeder dat het kind wel op haar schoot kon zitten, te schattig. We waren uiteindelijk keurig voor etenstijd thuis (al had niemand honger) en dus konden we op het journaal kijken naar de ceremonies door het hele land.

Opnieuw een leuke week weer dus. Nog iets meer dan een maand en dan ben ik hier al weg, dus tot die tijd nog even genieten van alle dingen hier.

Liefs,

Diede

En dan last but nog least, Botswana voor beginners:

- Als iets punctueel is (de ceremonie in de Serowe) ben je dus te vroeg klaar. Als reactie daarop laat je de koren nog 16 liedjes zingen, waardoor je alsnog te laat bent. Probleem opgelost.
- Als je lange blonde mensen ziet die veel te veel geluid maken, dan weet je waar je ook bent dat het Nederlanders zijn (aldus Karlien).
- Als je als 21 jarige zoon ergens heen wilt en je moeder wilt dat je op haar wacht, dan wacht je, ook als je wel heel veel ruzie maakt daarover. De moeder is duidelijk de baas in het gezin (en de grote stoere vrijwilliger was ineens een stuk minder stoer).
- Als je carrière plannen hebt in Botswana en rijk wilt worden moet je bij een telecombedrijf gaan werken. De telefoonkosten zijn relatief heel duur en men is nogal belverslaafd. Verder zijn de personeelsfeestjes leuk met een open bar (aldus de grote vriendelijke projectleider).
- De enige Belgen die niet meezingen met K3 zijn puberjongetjes. En zelfs die doen het soms stiekem (aldus Karlien).
- Elke persoon in Afrika heeft een totem. Dit is een soort geloof van een stam waar je bij hoort. De totem is vaak een dier, in het geval van mijn host de krokodil. Je mag dit dier niet eten of aanraken (lijkt me niet zo’n probleem in dit geval) want dat brengt ongeluk. Je erft dit van je vader. De stam van onze host is het beste, want de president was ook van de krokodillentotem.
- Brood is geen lunch en je kunt niet brood zonder thee drinken. Verder eet je alles met veel suiker, behalve oliebollen. Die mogen alleen met hartige dingen (bv koeieningewanden).
- In de categorie, moeilijke momenten om je mond te houden: Homo’s bestaan niet echt in Botswana volgens de host. En als ze er zijn doen ze het stiekem. Wordt je gevonden moet je naar de gevangenis. Mijn host vind dit prima, want hij vind ook dat homo’s gestraft moeten worden.
- 25 graden is koud. Je draagt dan een vest of trui en zegt vaak dat het koud is. Zowel Karlien en ik zijn al goed geïntegreerd wat dit betreft dus eind november terugkomen uit 40 graden in NL wordt interessant.
- Er is tijdens Onafhankelijkheidsdag uitgebreid gebeden voor de regen. Dus of jullie dit niet alleen naar de hoofdstad willen sturen, maar ook richting het noorden en oosten please.
- Ga niet spontaan mappen opruimen in een kast omdat je geen zin hebt in je werk. Je wordt dan namelijk benoemd tot hoofd van die kast waardoor iedereen die een map wilt jou om toestemming moet vragen. Super handig.
- Blijkbaar was het afval rapen een aantal weken terug een competitie. Dat werkt goed want iedereen is hier rete fanatiek. En raad eens, we hebben gewonnen. De host was heel enthousiast, en ik kon het goed faken. Al het is wel chill dat de gemeenschap weer geld krijgt (geen idee waarvoor).
- Mocht je nog steeds denken dat alle Afrikanen arm en zielig zijn: Onze “daddy” (host) laat zijn pakken in Palape stomen (1.5 uur hiervandaan met de bus) omdat het daar beter zou zijn.
- Ga niet in de zon zitten als lechoa (blanke). Om de paar minuten komt er een Afrikaan vragen of je niet in de schaduw moet zitten. Zij willen zelf namelijk niet bruin worden, want dat vinden ze lelijk (o, ironisch).
- Tijdens onze busreis werden we halt gehouden voor een mond en klauwzeer controle. Dit hield in dat we uit de bus moesten stappen, een man 2 seconden aan mijn tas voelde voor rauw vlees (hoe hij dat dan wist is me een raadsel) en vervolgens weer in de bus te stappen. Men vind het weinig hilarisch of interessant dat ik bekend ben met dit fenomeen. Ook de politie was druk met roadblocks op Independence Day, maar vonden ons niet interessant genoeg om ons echt te controleren.
- Mocht je denken, hoe is het eigenlijk met de koe? Hij komt ons nog regelmatig ’s nachts opzoeken. Ik heb al regelmatig op het punt gestaan om iets te gooien, het ergens verderop vast te binden of de koebel af te pakken die zo mega veel herrie maakt. Gelukkig hebben de hanen en honden nog geen belletjes anders trok ik het echt niet meer (al maken die ook zonder een hoop geluid).